Een sterke samenleving begint met een stevige basis. Weerbaarheid betekent dat we als individu, als gemeenschap en als land bestand zijn tegen tegenslagen en crisissen. Dat begint niet bij het leger of de overheid, maar bij onszelf. Een weerbare samenleving rekent niet in de eerste plaats op de overheid om elk probleem op te lossen, maar stimuleert zelfredzaamheid, verantwoordelijkheid en lokale veerkracht.

Dat betekent ook dat we minder afhankelijk moeten zijn van anderen voor essentiële zaken zoals energie, water, voedsel of technologie. Denk aan microchips: zonder die kleine componenten komt onze hele economie tot stilstand. En ja, een goed functionerende defensie maakt ook deel uit van die weerbaarheid – als sluitstuk, niet als vertrekpunt.

Weerbaarheid is dus geen abstract begrip: het is de dagelijkse realiteit van een samenleving die vooruit wil. Het is de kracht van burgers die verantwoordelijkheid nemen, van bedrijven die investeren in strategische autonomie, en van een overheid die ondersteunt waar nodig, maar niet alles overneemt.

Ondernemingszin is meer dan een eigen zaak starten. Het is initiatief nemen, verantwoordelijkheid pakken, durven bewegen. Het is wat dingen doet vooruitgaan — niet alleen in de economie, maar ook in de samenleving. Het gaat over iets in gang zetten: een idee vormgeven, een probleem aanpakken, een droom najagen.

En dat hoeft niet altijd om winst te draaien. Ook wie een buurtwerking opzet, een cultureel project organiseert of zijn eigen talenten leert benutten, toont ondernemingszin. Dat soort initiatief maakt onze samenleving sterker, hechter en creatiever.

Niet iedereen krijgt dezelfde start in het leven, maar iedereen verdient wél de kans om initiatief te nemen, op zijn of haar manier. Want ondernemingszin schept kansen, creëert waarde en geeft mensen het gevoel dat ze mee bouwen aan iets. En precies die dynamiek zorgt voor de beste sociale bescherming: een stevige, veerkrachtige economie die mensen uitzicht en zekerheid biedt.

We moeten dus zorgen voor een omgeving waarin ondernemingszin wordt aangemoedigd en ondersteund. Het gaat niet om gelijke uitkomst, maar om gelijke kansen. Want wie de ruimte krijgt om iets op te bouwen, zet beweging in gang — bij zichzelf én bij anderen.

Vrijheid is geen luxe, het is een voorwaarde voor een menswaardig leven. Het betekent dat je zelf keuzes mag maken: over wat je zegt, hoe je leeft, waar je in gelooft, en hoe je je voelt. Het is de ruimte om te zijn wie je bent, zonder schroom, zonder angst.

Vrijheid begint bij vertrouwen. Een overheid hoort niet alles te organiseren, maar te faciliteren – ze moet kansen mogelijk maken, niet bepalen hoe we die benutten. Jij beslist hoe je je leven inricht, van het eerste begin tot het laatste einde. Dat is geen egoïsme, dat is verantwoordelijkheid nemen over je eigen pad.

Echte vrijheid betekent ook dat je je mening mag uiten, zelfs als die schuurt of afwijkt. Want zonder vrije gedachtewisseling dooft het vuur van vooruitgang. Het liberalisme vertrekt van dat vertrouwen in de mens: minder regels, minder overheidsbemoeienis, en meer ruimte om te groeien op jouw manier.

Vrijheid is geen vrijblijvendheid, maar een uitnodiging tot verantwoordelijkheid. Voor jezelf, voor elkaar, en voor de samenleving waar we samen deel van uitmaken.